Wyniki ogólnopolskiego sondażu
Jaką rolę odgrywa zdrowa żywność w nawykach żywieniowych i zakupowych Polaków w czasie wysokiej inflacji? Czy rezygnujemy ze zdrowej żywności, szukamy tańszych zamienników, a może ograniczamy konsumpcję? Odpowiedzi na te pytania dostarczają wyniki sondażu Instytutu Badania Rynku i Opinii Społecznej IMAS. Zapraszamy do lektury.
Miejsce zdrowej żywności w nawykach
Nieco ponad ⅓ Polaków w wieku 18-74 lata deklaruje, że zmieniła swoje nawyki żywieniowe w 2023 roku, najczęściej ograniczając zakupy, poszukując okazji cenowych oraz sięgając po zdrowsze, lepszej jakości jedzenie. Oznacza to, że Polacy pomimo wysokich cen, nie tylko nie rezygnują ze zdrowego odżywiania, ale jest ono jednym z najważniejszych kryteriów konsumpcyjnych i zakupowych. Zapytani o definicję zdrowej żywności odpowiadają, że jest to najczęściej ta nie zawierająca niepożądanych składników, w tym wszelkiego rodzaju chemicznych dodatków typu „E”, antybiotyków, hormonów wzrostu, ale również GMO i cukru. Najstarsi (55-74 lata) częściej definiują ją jako pozbawioną niepożądanych dodatków chemicznych (zdrowe=BEZ niezdrowych elementów), a najmłodsi (18-24 lata) częściej jako żywność ze zmniejszoną ilością cukru, wzbogaconą witaminami i minerałami, ekologiczną oraz dietetyczną (zdrowe = ZE zdrowymi elementami)
Poniższy wykres przedstawia wybrane wyniki potwierdzające dużą rolę, jaką odgrywa zdrowa żywność w procesie podejmowania decyzji zakupowych, konsumpcyjnych i kulinarnych.
Zakup zdrowej żywności co najmniej raz na kwartał deklaruje ponad ¾ Polaków. Wśród nich jest aż 41% kupujących lub konsumujących ją, co najmniej raz w tygodniu (czyli Heavy Userów). Heavy userzy stanowią istotnie większy odsetek kupujących zdrową żywność wśród kobiet (46%), najmłodszych (51%), z wykształceniem wyższym (46%), najwyższymi dochodami (powyższej 7500zł netto w gospodarstwie – 51%) oraz prowadzących regularną aktywność fizyczną (54%). Heavy Users zwracają istotnie częściej, niż ogół populacji, uwagę na kwestie środowiskowe związane z ekologicznym opakowaniem, zrównoważonym rozwojem, czy niskim śladem węglowym.
Z wykresu odczytujemy również, że ¾ Polaków deklaruje czytanie składu produktów spożywczych i są to częściej osoby z wykształceniem wyższym (89%), najwyższymi dochodami (84%), aktywne fizycznie (84%) oraz Heavy Users zdrowej żywności (88%). Podczas zakupów artykułów spożywczych, 67% Polaków zwraca uwagę na ich regionalne pochodzenie, a połowa na ekologiczność. 41% ogółu badanych i 51% kobiet gotuje zdrowo. Zdrowy skład produktów jest jednym z trzech pierwszych kryteriów jej zakupu, po cenie i świeżości. 11% ogółu Polaków korzysta z porad dietetyków.
Oszczędnie, ale nie kosztem zdrowego odżywania
Polacy poszukują oszczędności, ale nie kosztem rezygnacji ze zdrowego odżywiania. Jak zatem radzą sobie z wysokimi cenami produktów swojego koszyka zakupowego? Przede wszystkim ograniczają zakupy lub realizują je w sposób oszczędny (schemat poniżej przedstawia przykładowe odpowiedzi respondentów). Ich zakupy są staranniej planowane, realizowane z listą, są również rzadsze i mniejsze, ogranicza się bowiem robienie zapasów (co było popularne podczas pandemii). Wybierane są częściej produkty promocyjne i marki własne w sklepach dyskontowych. Ponad 1/3 przynajmniej od czasu do czasu Polaków kupuje produkty spożywcze w Internecie. Konsumenci zwracają uwagę na optymalne wykorzystanie jedzenia, lepiej nim gospodarują, aby w konsekwencji ograniczyć jego wyrzucanie.
Podsumowanie
Wyniki badania IMAS pokazują, że zdrowe odżywianie jest stałym trendem bardzo rozpowszechnionym wśród polskich konsumentów. Po zdrową żywność sięga obecnie, przynajmniej raz na kwartał, aż 78% Polaków, a co najmniej raz w tygodniu, aż 41% – są to częściej kobiety, osoby młodsze, lepiej wykształcone, zamożniejsze i aktywne fizycznie, bliższe im są również kwestie związane z ochroną środowiska. Wydaje się, że zakup i konsumpcja zdrowej żywności jest rozbudowanym procesem obejmującym zarówno czystą etykietę, zero waste, ekologię, lokalność i regionalność. Polacy nie rezygnują ze zdrowej żywności pomimo wysokich cen. Ich zakupy są mniej impulsywne, uważnie analizują potrzeby zakupowe ograniczając je do niezbędnych produktów, które kupują w sposób oszczędny korzystając z promocji, rabatów, produktów tańszych lub sprzedawanych w bardziej ekonomicznych zestawach czy tańszych sklepach typu dyskonty.
O badaniu
Badanie zrealizowano w ramach ogólnopolskiego sondażu Omnibus Online, na reprezentatywnej próbie Polaków n=1007, w wieku 18-74 lata, w dniach 15-25.05.2023 r. Sondaż jest wielotematycznym badaniem realizowanym co miesiąc wśród panelistów IMAS OnLine.
Badania IMAS na temat zdrowej i ekologicznej żywności
Żywność ekologiczna w opiniach polskich konsumentów – cykliczny projekt prowadzony od 2017 roku we współpracy z największymi producentami BIO żywności w Polsce, ekspertami stowarzyszeń ekologicznych oraz wydawcami czasopism branżowych. Badanie śledzi trendy rynku BIO żywności, zwyczaje zakupowe Polaków, znajomość zielonego liścia, motywy i bariery zakupu ekożywości, kupowane produkty. Wyniki raportu są publikowane, cytowane oraz prezentowane podczas targów i konferencji.
Tematy innych badań: Emisja CO2, Bioróżnorodność, Natura 2000, Ślad węglowy, Czerwona księga (gatunków zagrożonych: zwierząt, roślin, grzybów), Obcy gatunek inwazyjny, Fotowoltaika, OZE (Odnawialne Źródła Energii), Bioasekuracja, Smog, Fair Trade, Certyfikaty jakości żywności.
Kontakt